Кога ќе умрам...
Погребете ме со гитара...

Ф. Г. Лорка

Каде е таа крвава Гранада *?
Каде е твојот гроб?
Кого да прашам?
Дали ждрепците
што цивкаат
и ја ријат песокта со копитата
или орлите белобради
од врвовите на Невада...**

Далечна е,
далечна е Гранада!...
Дали и таму небото е сино?
Дали се зелени миртите?...
Не знам.
Но нели ти загина за Гренада?
Нели таму, каде што пеат „сегедилја”***,
во таа шпанска крв изгнија
крвавите кошули на моите браќа.
Далечна е,
далечна е Гранада!
Но ти си близок!

Не го барам твојот гроб за да жалам.
На твојот гроб јас песна ќе запеам,
гитарата ќе одекнува
со весел пој.
И врз твојата надгробна плоча
една кама кастилска ќе наточам
за следниот бој!

*Транада - град во Шпанија
** Невада - планина во Шпанија
***сегедилја - шпанска песна и танц

1957

Ангелчињата кои ги шиеш
со синиот остаток на твоите очи,
ангелчињата добри,
каков што сум бил јас
на нивната возраст,
ангелчињата,
мамо,
ангелчињата
чекаат да го сошиеш
последното крилце.

Тогаш
тие ќе запеат
и ќе запавтаат околу тебе.
Ќе ти ја расплетат косата
ретка
и бела.
И ќе те вознесат како светиците.

Таму, во рајот,
ќе започнат твоите маки.
Зашто во рајот
нема ништо,
што наликува на твојот син.

Ќе клекнеш ти пред тронот на севишниот.
Нозете со солзи ќе му ги измиеш.
И ќе го молиш,
ќе го молиш
да ти дозволи за една минута,
невидлива,
да се вратиш дома...
Да ми зготвиш нешто за појадок...
Да ми ги исчеткаш алиштата...
И да напишеш
врз кутијата за цигари:
„Врати се рано!"
Севишниот ќе се насмевне.
Иако
тој, исто така, е избродиран
со синото на твоите очи.
И нема да се огласи на твојата молба.
... Ќе легнеш ти самотна под блажените палми.
И ќе пробиеш со шнолата
една ѕвездичка –
тајна,
со шест диоптри,
за да ја гледаш нашата четврт.
Ќе изгреваат прозорците
на белите блокови.
Во сенките
вљубени
ќе стојат како статуи.
Жени во чевли по леб ќе заминуваат
и ќе викаат по своите деца
со певлив глас.
Една „каравела”
ќе лебди над аеродромот.
Невидливи возови
ќе свират во ноќта...
Ах, тие сигнали на ноќните возови,
со коишто јас постојано негде патувам!
Ти си ги слушала.
Слушај ги!
Слушај ги!
Како доаѓаат...
Како итаат...
Како реват на преминот...
Еден од нив ќе биде мојот
задоцнет и засипнат
плач
по тебе!

1964

Овој свет е направен
од Земја, од Небо и од Зошто.

Еве –
и јас,
како сите,
трагам по јасноста на нештата.
Формата да стане формула.
Знаењето - имот...
Но
Зошто,
читајќи ги последните вести во трамвајот,
или подоцна,
слушаjки го
важниот глас на раководството,
Зошто ли
постојано погледнувам со едното око
кон небото?
Зошто?
Го чувствувам твоето присуство,
дневна месечино!
Одвај си забележлива
како белег од вакцина.
Зошто?
... И кога ручам на масата.
И кога ја допишувам итната статија.
На тебе непрекинато се сеќавам.
Ти ме расејуваш, дневна месечино -
прозрачно бело привидение –
тајно...

Што правиш во ова сончево попладне?
Задоцнета?
Или подранета?
За тебе тоа можеби е
сеедно?...
Но не и за мене!
Јас сум привремен.
Јас сум краток како моите стихови.
Јас трагам по јасноста на нештата...

0, распарчен свадбен превезу,
зафрлен во синилото!
Дали си спомен за одмината ноќ
или претчувство за иднината?...

1966

Сега сите заминувајте,
добронамерници,
советници,
грижовници каков да бидам!...
... Сакам да бидам тенекиено капаче
од шише за лимонада.
Сакам мојата ќерка,
облекувајќи се наутро,
да ме скрие
во џепчето на својата престилка.
За да си има нешто скришно
од дома во детската градинка.
Затоа што не е дозволено
такви предмети да се внесуваат.
А тие ти се неопходни!...

Кога е неопходно,
јас веднаш ќе заблескам -
озабен
сребрен,
како ѕвезда.
И мојата ќерка ќе се насмевне...

И нека биде нарушена забраната!

1967

Рецитали,
рецитали!...
Од студентските клупчиња
            до триумфалните сали,
спроти мелници
и спроти призраци
о страшни делници,
и тоа без ризница...
поетот ја следи својата поезија цел живот,
како што Санчо го следи својот Дон Кихот!

Е, се разбира,
секој добивал букети.

Но има едни далечни гратчиња!
Железничка постојка.
Кучиња што лаат.
Грамада од цвекло и празни гајби...
И ете -
ние
бавно
паѓаме од вечерниот воз.
А под камбанката нè чека
оној смотан клапчо - оној вечен
      и непознат
            наш собрат,
којшто нè повика како духови во својот свет.
Секогаш „од името на сите возбудени градители”,
кои што биле „на рециталите љубители”...

Добро!
Тргнуваме патролно молчаливи.
Покусиот пат наликува на нива.

Но пред нас,
      како хероин,
            возбудливо свети
електричното цвеќе на градбата.
И на масата број 2
среде мирис на јанија
кон тебе,
      Дваесетти веку,
                  се обраќаме ние:
      „Ти си окрвавен од мечти и заблуди!
      Тебе ти се потребни
                  поети луди!
      Ние ќе ги деминираме твоите небеса!...”
Ах, ние ветуваме восхитувачки чуда!
Но грската монтери
            дошле да нè слушаат,
не се восхитени –
излегуваат да пушат.
Во очите им синее чиста недоумица:
- За што ли агитираат тие артисти!...

Поетите можат сé да преживеат –
да бидат гладни
и сепак да пеат,
да бидат невработени,
исклучени студенти...
Но, Господи,
      може ли без аплаузи?!
Налути се!
Речи дека тоа нема значење.
Но во твојата душа ќе зјае -
                  Пораз!
                  Пораз!

И така
колку пати
во вагон-рестораните
со ракија сме си ги миеле раните.
И некој воздивнувал
со трагична иронија:
- А Жења Евтушенко* чита по стадионите!
Тоа е,
      братче,
            рускиот јазик -
те слушаат дури и да не си голем...
- И дури кога ништо не разбираат,
сé така во некој Њујорк
            ќе те акламираат...
- 0, не!
Стадионот не е за стихови!
Стиховите се читаат во свети часови.
Како љубовни писма.
Како тајни позиви.
Кои не сакаат пози,
            туку посветеност!...
Но
обратниот воз запрел
            и се распрскале поетите
кон своите стари соби,
            кон новите полиња за мегдан...
Покрај паркот,
покрај стадионот,
и јас сум се враќал доцна...

Но одеднаш забележав,
            дека оградата е скршена.
И ми дојде една насмевка.
И се промолкнав како спомен
на пустите трибини
            среде огромниот кратер.
Заборавено шише
се распарчи по стапалата
како апсурден ѕвонец
во апсурдниот амфитеатар.
И тогаш...
Тогаш ме обзеде
            тоа романтично доживување.
Три милијарди ѕвезди
седеа по клупите и гледаа во мене.
И јас почнав да декламирам
со беспорочен глас.
И ечеше бескорисно во мракот
мојата најискрена страст.
Мислам дека им раскажував на ѕвездите
за тоа како човекот изгрева.
И колку му е тешко цел живот да свети.
И тоа со својата светлина.
Да се распостила
над нови основи
            или над чесни куплети...

Ако имаше чувар,
            ќе помислел дека сум полудел.
Но за тоа,
знаете ли,
ич не ми е гајле.
Толку беше вистински тој мој рецитал,
што ви дозволувам да ми завидувате!

*Нагалено од Евгениј. Станува збор за Евгениј Евтушенко.

1968

Ако некогаш направам кариера
(а тврдат дека тоа е неизбежно)
ако толку високо се издигнам
за да ми ѕвонат од секаде,
тогаш
смртта ќе ја назначам за секретарка.

И кога вие ќе ме побарате,
таа ќе одговори дека ме нема.
- Но сепак...
      барем за малку...
-Не!-
       ќе вели таа. -
            Воопшто го нема!

А при сето тоа бескрајно време
јас ќе гледам од прозорецот
како паѓаат лисјата
или како се раззеленува,
како далечното кубе на црквата наликува
на филџанче од кафе, превртено за гледање,
како девојчињата се огледуваат во стаклените врати
и како вие си мислите дека мене одамна сосема ме нема.

1968

Тие доаѓаат да позираат со озраченост.
Во ателјето нечисто
            тие оладуваат,
како во самата вечност.

Но...
Токму таа вечност ги дотолчува.

По петнаесетина минутки
тие стануваат нервозни,
молат за цигара.
И тешко дишат,
небаре се изнаживеале
петнаесет столетија.
Тогаш
сите одненадеж си спомнуваат
за важни средби
или договори,
или концерти...

И заминуваат!

Жена ми е сликарка!
Таа знае,
дека сите многу бргу ќе си приспомнат.
И брза за петнаесет мали минути
од личноста вечното да го земе:
гордите очи.
умното чело.
Насмевот раскомотен и бликнат од светлина.
Или пак скромноста...
            да, скромноста!
Бидејќи личноста се заморува
и позата проза ù станува...

И сите си заминуваат!

Тогаш пристигам во ателјето јас.
Тогаш настапува мојот час!
Жена ми ме наместува на местото
на веќе аплицираната личност.
Ме анестезира со две до три бакнувања,
подзамирисани на терпентин.
И продолжува.

И така јас позирам цели денови
за нечија нога,
за нечија рака,
за рамо,
за гради,
или за сé...
Исцапан со нечиј блескот.
Вдахновен.
Како дете, заиграно со:
            Царе,...
                  да ти е честит...
            имен -...
            денот...

И треба да ви кажам, дека издржувам!
Јас си стојам и си мислам разни работи.
Си стојам; ете така,
и си мислам.

Некогаш си претставувам како славата
чекори со моиве нозе.
Како си се почешува со мојата рака...
И кога ќе преднасетам како лебдеам –
лезлична и
            безимена
                  ништотност –
во салоните на вечноста,
ми станува страшно убаво
                        и смешно.
Е-е!..
            се лути жена ми зад стативот, -
нели ти објаснив дека си полн занес!
Што си се расклештил како идиот!..
И јас во позата пак се заковувам.
- Проштевај -
            велам, -
                  во нешто се занесов!...

1971

На Богомил Рајнов

Старата дедова куќа
имаше покрив од плочи.
И дури помнам; растеа некакви треви
таму горе...

- Каде е -
            прашувам -
                  старата дедова куќа?
А тие одговараат, дека се разурнала
така, сама од себе:
- Глеј -
            велат, -
од плочите на покривот направивме
еден оригинален тротоар!
... Се разбира, плочите си се истите:
но тоа дека куќата се разурнала
така, сама од себеси...
            сосем не ми се верува!
Стокмена беше чудно таа куќа –
пријатна,
проста,
човеколика...
Меѓутоа, како и дедовата вселена,
така и таа
            си страдаше од ист дефект –
ужасно тежок покрив,
а темели никакви!
Така што куќата не се урнисала,
туку пополека,
пополека си тонела во земјата.
потонала дури до покривот.
И денес јас по плочите ù одам како мачка.
И од оџаците чадат шимшири...

А долу пак -
            во дедовската Атлантида –
сé си останало ко некогаш.

Гори огништето.
Крчка во грнето грав.
И тате -
            малечок -
                  се гуши во скутот на баба.
- Заспивај бргу! -
                  таа шепоти. -
Бидејќи караконџулот шета по покривот!..
И тате ги начулува ушите со ужас.
Да - чинам и јас го слушам!
(Тоа се моите стапки.)
И верува.
И потреперува.
И заспива...

А јас пак сé уште растропувам по тротоарите.

Жестоко тешко е да компонираш покриви,
така што тие да ги издржат основите на времето.

Надградбата
            (би рекол Маркс)
не бидува да ја премачка базата!
И ние - пишувачите -
треба да измислиме нешто многу вистинито,
реалистично,
сончево
и жилаво...

Затоа што мене ми се чини,
            дека
некој по покривот веќе ни оди.
И молњи,
како крила,
по рамењата му никнуваат.

1971

„Club de рlауа Pachcamac"

Амфитеатар и арена –
за двесте души или за Вселена...
Сега е тоа без значење.
Затоа што ги носат за тепачка петлите,
покриени
со пелерини кадифени.
Им ги врзуваат белезите на нозете.
Му ги претставуваат на судијата.
И сета толпа од императори
сега ги избира своите гладијатори...
- Вложувајте!
Вложувајте, сењори!
Додека свират болеро
таму горе:
- Сто солеса на десниот!
- Сто солеса на левиот!
- Еден милион за ултралевиот!
- Еден милион за ултрадесниот!

...По краток миг
ќе станат топка крв петлите.
Едниот ќе биде победник.
Тој ќе умре подоцна,
зад кулисите,
додека банката си ги брои парите.

Така е и во животот,
             ѓавол да го земе.
Влоговите се малку поголеми...
Но крајот...
Крајот толку си личи.
Смрт на политичките палјачовци!
Смрт на фразерите!
Смрт на позерите!
Макар што тие се често чесен народец...

Сум одел и јас во смешни битки.
Сум убивал.
И мене ме убивале.
И ме ослепувал крвавиот блескот.
И клунот ми се преполнувал со песок.
А горе,
во амфитеатарот,
се растворувале во ветрот
оние фантастични Перуанки
со еукалиптусовите раскошности...

Затоа сега не ми е сеедно
кој ли со моите песнички ќе се забавува.
И ми се чини, дека разбирам
зошто
и за кого умирам.

1973

Некогаш сретнав
една малолетна вештица.
Толку убава - како никоја друга.
Ти беше таа...
Ти нешто ми даде да пијам,
за да останам засекогаш верен,
заречен
и твој.

Помниш ли како игравме
двајцата на бакнежи?
Помниш ли како игравме
двајцата на љубов?
И додека да сфатиме дека тоа биле
вистинските бакнежи,
и додека да сфатиме дека тоа била
вистинската љубов,
играта,
мила,
заврши!
Заврши
играта,
мила!

И мојата рака стана само рака.
Престана да биде крило.
И леглото стана
само легло.
Небото -
небитие...

Но што е тогаш тоа
кое што
сега не соединува,
сега не опијанува,
сега не вжарува?
Како се вика?
Кажи ми?
Можеби послељубов...

Слушам едно срце.
Тупка страшно и лудо.
А ние сме толку близу,
што не знам дали е моето,
или е твоето,
мила.

1974

На Стефан Данаилов

Колку е лесно да бидеш вљубен
на дваесет години.
И колку е лесно да бидеш одљубен...

Прегрнував ветришта.
Бакнував дождови.
Се тркалав во ливадите од влажна нежност.
А кога ме фрлаа
во неповратното „збогум”,
            си мислев дека умирам.

Но ме спасуваа мрежите
од млади сончеви зраци.
Потскокнував врз нив
речиси како
децата што скокаат по пружина од кревет.
И се смееше моето лице,
студено од истинати солзи.
Девојчиња
како магии
се сучеа околу мене.
И слободата најдобро ја чувствував
по болката од разделбата.

А колку е страшно да бидеш вљубен
на четириесет години.
И колку е страшно
да бидеш одљубен.
Без „збогум”.
Без магии.
Без солзи.
Разделбата не носи слобода.

      И си мислам дека не умирам.

1976

Магла.
Патувам бавно
и потонувам
во пустината, каде што дури и времето
престанува да се движи.

Магла.
Како да сум сретнал
подлец,облечен во доверба.

Магла -
прекршени крилја!

И слепиот се плаши од маглата.

Жолтиот тунел на светлата
во некаква бескрајност води.
Тој што поминал,
и што се вратил
од онаа страна на смртниот предел,
така го опишува своето премрежие.

Магла.
Одвај се движам.
А покрај патот
парчиња од реалноста пливаат:
Зимско поле.
Кафеава трева.
Последната трева.
И коњите рунтави,
кои сé уште пасат –
а можеби ù се молат
на староста,
прастарата мајка наша.
Ја бакнуваат нејзината збрчкана рака.
И од нивните горчливи муцки
капе пена...

И јас веќе не го гледам патот,
туку коњите ги гледам.

Коњите -
старото пријателство.

Коњите -
верноста и слободата.

Коњите -
ненужни на светот,
во кого, се вели дека живееме.
Светот на изотопите
и на моторите со внатрешно согорување.
Пресметливиот свет
каде што
коњите се економски неоправдани
или поточно речено,
се осудени!

Осудени, судии и заборавени,
молете го Господа
во маглата
да ви испрати коњ,
во неволјата - пријател!

Ги гледам коњите.
Се токмам да ги запрам.
Да се симнам од автомобилот...
Дури ни вратата нема да ја затворам.
Не сакам да затворам,
ниту да отворам!

Ке тргнам сам по зимското поле
покрај темни локви
и остатоци од снег.
Ќе коленичам.
Ке jа бакнам
камената рака.
После тоа...

Барем да се вистински коњите.
Да не се направени од сон,
од спомени
или од магла.
Да не се некаков делириум.
Да мирисаат на пот
и на коњска мочка.
За да јавнам некој
и да си заминам.

1983

Белешки по белите полиња
на еден каталог од изложба

Тарнер можел да слика како што ќе посака.
Да, тој можел да слика како Рафаело Санти –
далечни сини хоризонти
со надежно сини неба...
Да, тој можел да слика како малите Холанѓани -
земја,
вода...
и сончевите чудесии.
Да, тој можел да слика замоци
и урнатини и слатки растенија,
како Вато.
И да си остане
истиот Џозеф Тарнер*...

Ке речете дека секој може да слика,
како што веќе некој пред него успеал.
Но не е толку проста таа работа!
Зашто Тарнер
можел, исто така, да слика како импресионистите,
уште пред самите тие да се родат.

Тарнер можел да слика
како Матис...
и како нас...
(Тоа, се разбира, не е голема чест,
но е тешко да се објасни.)

Не тој, а како нешто друго да сакало
да се слика токму така
или пак поинаку.
Како ние
да ја сликаме
светлината
на историјата,
а тој ја слика
историјата
на светлината...
И затоа не го засегаат нашите причини.

Не ми е јасно како се однесувал тој кон политиката.
Многу пати ја сликал битката кај Ватерло**.
Но не се распознава
дали е тоа победа или пораз.

Најпосле
тој ги слика своите омилени морски бури.
Ги слика своите магли омилени...
И неочекувано –
скелетот
или смртта што галопира на блед коњ!...

* * *

Сликите кои најмногу прилегаат
на денешните,
тоа се лудите етиди и ескизи
за идни слики.
Нешто ескизно има во нас и во нашето време.
Начкртани сме ние
врз хартијата на преминот.
Судбината повеќе ни наликува на подготовка за судбина,
на обид...
Нè истриваат.
Нè истриваат со нож.
И нè почнуваат од почеток.
Сликарот не го постигнува својот идеал.
И подвиг е да издржиш!
Но ние ќе издржиме!
Зашто
крвта е сé уште нашата основна боја
врз палетата на времето.
И нашите солзи - единствениот соединувач.
А дали совршенството сепак ќе празнува?
Ќе биде ли завршена мечтаената композиција?
И кој ќе се вљуби во нејзината хармонија?
Кој ќе нè осознава?
Кога ние ќе бидеме само облак од прав
после смртта што галопира на блед коњ.

*Џозеф Тарнер, Рафасло Санти, Жан-Ангоан Вато, Анри Матис – прочуени сликари **Ватерло - последната битка на Наполеон

1984

или
почит кон Големата француска револуција

Шинелот на ноќта ми е голем -
ќе нè покрие двајцата и ќе се влече по земјата.
Ќе ги избрише нашите траги и ќе останат само нашите слова
да скитаат и понекогаш да се сретнат.

Со оружјата зедов збогум
на начин и Бог
да ме запомни.
Но никогаш не сум бил во никаква воена болница.
Крај тивкиот отровен Дон
се тркалав,
пресечен од клепки на Козачки.
Но никогаш не сум бил во никаква воена болница.

Меѓу ѕвезди и песоци, и чума
со ужасниот сликар Гро*
сум ја созерцувал посетата на големите фатаморгани.
Но никогаш...
Но сепак вчера
со тебе бевме во воената полска болница.

Покриени од шинелот
како локва
среде локви од засирена и уште непролеана крв.
Среде купчиња од гнојни завои и гази,
            и синџири „хеви метал”
лежевме ние прегрнати, не, припиени еден во друг.
Ти би ја затнала со бакнеж мојата смртоносна рана
и мојата душа не истекуваше
во хаосот и во непрегледноста,
туку во тебе, светла моја бездно.

На дното. Таму сакав да се скријам.
Треперевме двајцата.
А покрај нас лелекаа слепи, ампутирани, дрогирани, заветени
Враќаа претсмртен писок:
„Аllons efants! Аllons efants!”**
„Еgalité!” „Fraternité!”***
Морнарот со пресечени нозе
пееше со последното вдахновение:
„На нога, о бедници презрени!”.
„Rot Front!”**** - креваше тупаница безракиот.
„Аvanti popolo!”*****
„N0 раѕаran!”******
„За Сталина, за Родину!”,
„За Сталина, за Родину!”,
„За Сталина!” -
грмеше казнениот вод,
а исто така и тие, Другите,
скоро затрупаните во гробот триесетмилионски.
„Patria o muerte!”*******
„Venseremos!”********
А можеби и јас сум веќе слеп.
И затоа те милувам како луд.
Те читам како Брајово писмо. „Прости ми!”
А ти ми шепотиш: „Не тоа! Кажи ми го другото!
Кажи ми го одново!”
И јас грмам „Те сакам!” како осуденик.
Како што се извикува последниот збор.
Биди спокојна, нема да нè слушнат во воената полска болница
среде сите тие лелеци, стенкања, проколнувања,
бревтање и при сиот друг молк.

Кога утре наутро ќе дојдат гробарите по мене,
проговори одново и речи дека веќе си ме изгорела.
Речи дека така сум посакал јас, да бидам изгорен одделно.
Не кажувај дека за твојот оган станува збор.
А моето име може да остане со Другите на братската могила.
Но и тоа е многу.
Подобро тврди до крајот
дека јас никогаш не сум бил во никаква воена болница.

* Антоан-Жан Гро – познат сликар, учесникво походите на Наполеон
** Аllons efants! – Напред, деца! – првите зборови од „Марселезата”
*** Еgalite! Fraternite! – Еднаквост! Братство!
**** Rot Front! - Црвен фронт!
***** Аvanti popolo! – Напред, народе!
****** N0 раѕаran! – Нема да поминат!
******* Patria o muerte! – Татковина или смрт!
******** Venseremos! – Ке победиме!

1989

На Радоj Ралин

Помина маршалот,
не му се допадна градот.
Поминаа тенковите.
Поминаа камионите...
И остана само раскршениот пат.
И останаа сто ранети коњи.

Некаков си сентиментален командир
беше направил гест чуден –
беше им дал на впрегнатите
слобода и мир...
И тоа во времето на воениот глад.

Тие не беа грациозни циркуски артисти,
танконоги одачи за стипл чеjз.
Беа боjни коњи.
Оглувени од истрели.
Ослепени од оган.
Коњи со чиста чест.

Венчани со своите чудовишни рани,
тие пасеа бавно во овошната градина.
И долго пиеjа од каменото корито
причесна,
пред
да заминат во раjот.
Веќе никоj не ги потковуваше.
Само вечерните славеи ги славеа.
Само еден многу стар воjник беше оставен
да ги чува
и
како нив да поживее.

Целото семејство одамна му беше убиено.
Сите беа погребани во негово отсуство.
И сега
тој ги закопуваше коњите
како кентавр.
Истрелуваше
и се прекрстуваше.

Еве го -
пред сламената колиба.
Стокмен.
Со сите медали и ордени.
Ги преживеал со коњите сите крвави драми.
И ги скрил сите болки под едноставната гордост.

Ние - децата, му носевме ќибрит и цигари,
украдени од татковците и браќата.
Тој не примаше никакви подароци.
Затоа ги остававме
до него
на тревата.
Но тој ја примаше нашата страст кон јавањето.
Страста кон страшното.
Страста кон забранетото...
И само со кимнување со главата
ни покажуваше на коњите
определени за нас.

Ранетите коњи кротко нè оближуваа,
додека се качувавме
боси
по нивната грива.
И тргнуваа тешко –
со воен чекор,
тие за последен пат,
а ние за првпат -
бевме среќни.

.........................

Живеевме долго, но не остаревме и не нè убија.
И сега,
кога слушам,
дека Шива*
одново танцува,
слушам од моето срце виеж далечен и тих.
- Капетане,
бесмислено е да се лечиме!
Снагата не ни ја бидува за коњски колбаси.
И ако ја преживееме оваа последна битка до крај,
направи го својот гест чуден и опасен –
пушти нè да умреме
во градината пред рајот.

*Шива - бог кај Индијците

1989

Смртта е таинство. Страв... Но краj - одваj.
Земната лулка ме лулее под пустинската стреа.
И ги слушам сферите - кристалните сигнали без краj –
јас, коjшто не избегав од Помпеjа*.

Пред ископувањата да ме отскриjат
свиен како ембрион, тих, скаменет –
Јас, просто, опстојав среде стихиите.
И сиот заборав се вглоби во мене.

Јас гледав како вие бегате надолу
кон чамци и од лаги спасителни мрежи.
Откако ги ограбивте храмовите, се молевте
гревот да остане врз туѓата памет да тежи.

Луѓе. Ѕверови... Исчезна сé-.
Колку беше убава пустата Помпеjа!
Каj мене останаа одваj тревички две.
И славата доползи како злодеj.

Го смениjа Богот. Го проучиjа Вулканот.
Развратниот град стана музеj над музеи.
И само jас останав прикован на бранот –
Јас, којшто не избегав од Помпеjа.

*Помпеја - римски град, уништен од ерупција на вулканот Везув

1994

Смртта дојде на Рождество
во два и половина во ноќта.
Со надворешен виј ја поздрави
веќе заветеното мое куче.
Дотрчав бос и сонлив и ги препознав -
стоеja црни тој и Таа,
два мрака со блескотни заби.

Пред тринаесет години
со црвена панделка на вратот
одвај прогледан и ме стигна
како за клетва ѕверот Верност.
Попусто му го избравме името Гај.
(Не Цезар како секоj втор пес.)
Своjaта судбина никоj не jа прекрстил
освен после преродбенскиот процес.

Го одучивме да моча во моите обувки.
И го научивме великодушно
со храната наша да се храни.
(Според правилото на доминиканците –
што господарот - тоа и кучето!)

А ние веќе одамна се храневме
со отров.
Jа изел моjата вечера моjот Гаj.
Попусто молиме - прости му, Смрт! –
Зашто тоj знаел што исполнува.
Наjнапред му умреа нозете
и падна.
Ме погледна
со своите огромни кучешки говорливи очи:
- Не заминувај си! Гледај ме до крајот!...
И страшно заржи. И пак залапа од мракот.
На крајот целиот наликуваше на
некакво извадено срце,
коешто бие фрлено на подот.

Седев до него и ја држев
муцката што издишуваше.
Пената остина и престана да трепери.
Тогаш требаше да се отвори
вратата на балконот,
како што сакаше поетот...

Во девет часот маглата се разредува.
Клукајдрвецот удира по изгниената топола,
како да кове ковчег.

А Гај
лежи завиткан
во мушамата симната од кујнската маса.
Како симнат од крст.
Пиета!
Јас и сликарката безволно
копаме гроб. Во овој крив свет
одвај најдовме лопата права.
Од корења земјата пука.
На дното наогам рѓосан клуч.
Го зафрлам нагоре небото да го отклучи.
А кучето...
А Верноста
ја натапкуваме со последни сили
во таа клучалка кална на небиднината.
Од соседните куќи
низ завесите плетени ѕиркаат
очите на љубопитството.
Ќе биде соопштено дека сомнителни лица
закопуваат труп или богатство.
Ќе откопаат. И, по ѓаволите! Нека! –
Штом е таква судбината
на сите фараони, цезари, водачи
и рицари на верноста...

Врне лапавица. Замрзнати солзи
на кучешките ангели. Дај боже сепак
да наврне и да го покрие гробот,
маскиран со гранки како волчја јама.
Филозофирам:
Волкот е кучето на боговите.
Волкот е кучето верно на умрениот стопан.
А можеби човекот е бог со умрено куче.
Завршува празникот со прозрачните елки,
со подароците, со проштевањата измамнички...
Но и на Божик настапува час кога
осамениците ги рашетуваат кучињата
под неукрасените гранки.
Заборавените даруваат спомени.
Потиснатите го ослободуваат
човекот од световната држава.

А јас минувам низ гробиштата од приjателство
Рашетувам само една кучешка душа.
Таа трча возбудена.
Таа ги надушува грмушките.
Но нема начин како да го остави својот знак.
Се враќа кај мене, но не може да ме лизне.
И јас не знам како
да ја погалам...

А од плоштадот се задава вечерна манифестација.
Кон телевизорот се упатува и скандира:
„Долу владата!”
„Долу БКП!”
„Смрт на поетите коишто пишуваат за душите на кучињата!”
Смрт!
Смрт!
Смрт!
Reѕ, non verba!”*

* Res, non verba! - Дела а не зборови!

1994

„Месечината – ангел со незаслабната светлина, испратен
Да ме изненади, пред да умрам
Со вистинската вредност на нештата.
Тоj постоjано jа држи светлината и молчи.”

       Вилијам Мередит, од „Земни стихови за неговата сестра"

І.
Ниту волк, ниту брат.
Човек на човека му е Бугарин.
Доаѓа хаосот со нова терезија. А по него –
денови без ноќи.
И ноќи без денови.
Времињата, за кои се прикажуваше –
не постојат такви!
Времињата, за коишто...
Ајде, подобро, не зборуваj!
Ете - ти тоа го допушташ и дури го криеш.
Всушност потајно и занесено ги набљудуваш.
Не доаѓале другпат такви откршоци од животот.
Бегалци од затворени кругови. Стрвни светци.
Во раката стискаат
скршена стрелка од часовник.
А на вратовите
прекината струна од крв.
Нема денови како нив во познатите календари.
Освен... можеби само во еден,
да речеме - без месечина.

ІІ.
Именувам.
Но не крштевам.
Календар. Врвулица. Караван уморни тревоги.
Да се влече така!
Да си го бара Бога...
Со тие дни, коишто не можат
ниту да се покајат
ниту да проштеваат.

ІІІ.
Ниту
една непрелетна птица.
Ниту
едно вечнозелено растение.
Под кисел дожд растенијата листопадни се свлекуваат.
За да се види,
дека нема ниту провидение.

IV.
И кога сé ќе опадне, ќе се одрече, ќе одлета
среде зацарената бесчовечност,
кај мене останува само една детска мечта
и неколку лудаци.

V.
Можеби синовите на финалниот Мунчо?
Не!
Не помнев кои се.
А тие...
Тие... не можеле да ме заборават.
Доаѓаа.
И во големиот залез на смислата
се шеткавме како низ некаква дива дубрава.

VI.
Беа темно-несреќни.
Безмесечински-недраги.
Со манири и облека од друга незнајна драма.
Беа ги збркале сцената, зборовите, зракот.
Но не го збркуваа чувството. Сакаа да ми помогнат.
И во салонот Вселена,
во епохата на минувачите -
го имав само нивното згрчено рамо.

VII.
Всушност и јас сакав да одминам. Сосема да одминам.
Всушност веќе си споменав за Андите и за големите птици.
За поетот што се вратил во неповратната Лима.
Одвратен од закони. Отруен од тага.
Доброволно појден во прифатилиште за мрднати и лунатици...
Можеби е добро да го одминеш тоа помрачување.
Да мислиш, да зборуваш и пишуваш тоа што ќе посакаш.

VIII.
Моите сопатници слушаа со неодобрување.
Не! Не им се допагаше мислењето на поетите.
Веќе го беа пробале тие „доброволното” крајно прифатилиште.
Романтичниот принцип.
Но лека-полека разбираш дека главниот лекар –
господарот на болниот свет е суштинскиот лудак.

IX.
Не е многу пријатно
да направиш такво откритие
во мигот кога тој ја стиска во едната рака
твојата иднина,
а во другата - клучот на тајните,
којшто заклучува толку лесно
и толку тешко отклучува.

Х.
Зошто ли беа потребни сите тие препирања?
Познат филозоф од женскиот пол
попусто ме просветуваше во „Ла Купол”:
уметноста е шизофренија!
Властта е параноја!
Сега би сакал како мртвиот учител
да речам или да помислам:
„Господи, не сум достоен!”

XI.
Овој лист без месечина срцето го затемнува.
Како што жените ги затемнуваа прозорците
во времето на војната.
Однадвор исчезнуваш –
внатре во себеси остануваш.
Во тој простор безбедно можат да се враќаат
твоите ослепени ѕвезди, фатени една за друга.
И без да бидеш владетелот со јудејско име –
во твоето срце да падне гром.

XII.
Веќе ѕирка молња. Мириса на озон.
Самата Слобода
среде сечивата ме избира.
Театарот на вечноста ја подготвува својата нова –
целосно непозната сезона.

1996

Сафирот - златен, огнен или син,
е каменот на творечкиот дух.

Куќата на сафирот се наоѓа
на улицата „Гранит” 33 во Њу Лондон.
Долги години таа се нарекувала
Домот на Армстронг.
Кој е тој?
Трговец со платна.
Со бродови?
Не помнат веќе.
Но облаците се направени од негови материи.
Домот е трикатен и свечен.
Дрвото тука игра улога на мермер.
И колонадата јонска влезот го прави
уште попобожен.
Но од задната страна ѕидовите веќе
наликуваат на долама од маѓепсник горски.

Луѓето влегуваат и излегуваат,
ја одигруваат својата улога и исчезнуваат.
А тој што постојано обитува,
е призракот на куќата
и се нарекува Рут.
Тој крши прибори.
Го разместува мебелот.
Го испива француското вино. И непристојно
се појавува во сонот на некои момчиња.
Мислам дека повеќето луѓе не го сакаат Рут.
Се плашат од него. И се прашуваат
колку векови има тоа дете.
Што сака?...
Јас уште малку ќе останам тука
и исто така ќе исчезнам.
Во небото блеска бледо шише. Го гледам -
како ореол - тоj блесок,
што го претскажува краjот на времето.
А во шишето –
Месечина -
чпиртосано срце од мртов бог...

Рут,
ние добро се познаваме.
Ти си онаа иронична сила,
коjа постоjано ги прередува
предметите во нас
и нас во предметите.
Рут,
размести ги одново нашите илузии!
Разбркаj ги овие зборови место мене!
Разбркаj ги лицата на светот
и одново раздаj ги!
Можеби овоjпат ќе се добие
сликата коjашто jа барам
со мислата за слепите деца...

Навлегувам во сафирната ноќ.
Паѓаат ѕвезди. И Бог е близу.

1996

Некогаш го карав своjот син,
дека не знае од каде
се купува леб.
А сега...
Тоj продава леб.
Во Америка.
Во Вашингтон.
Во обичните работни денови
предава на универзитет.
Ноќе пишува стихови.
А во саботите и неделите
продава леб
на раскрсницата на авениите Небраска и Конетикат.

Бугарските ниви пустеат.
Жените од земjа, кои
си заминуваат, како што завршува песната.
Политичарите jа разигруваат мелодрамата
„Коj jа украде родната пченица?!”
Но останува сличноста меѓу лебот и човекот,
скриена зад различните имиња,
зад различниот вкус
и зад различната цена.

Мојот син продава леб за сендвичи,
пити од рузмарин и „бул” од маслинки,
пита „заатар”,
шпанска „семолина” со сусам,
ореов, пченичен леб, поросен со стафиди,
италијанско „панне белло”,
„паладин”, замесен со зејтин, маја и млеко,
пченкарен леб и леб со семенки од тиква,
турски леб и леб од облаци...
Само бугарски
и вчерашен леб нема!

- Секој ден останува непродаден
леб - раскажува мојот син. –
Дозволуваат да си земеш за вечера.
Другиот го заврзуваат
во ќесиња...
И го фрлаат...

И умората го соборува мојот син.
Лебот му го продава на американскиот сон.
(Овие зборови означуваат и „Американската мечта”)
Господи, не слушаш ли, дека моjот син нешто те моли!
А опасното проклетство како аура го обвива.

Ако имам право и jас на една молба -
на последна Желба, Господи,
направи го тоа што го посакува моjот син!
Потоа можеш и да го посиниш!

Во Софиjа
во самракот бродат
сенки на старици.
Буричкаат по контејнерите - собираат леб.
Ми покажуваат една - била учителка
по историја и по бугарски јазик.
- Но не брзај! - велат - Не избувнувај!
Таа не бара леб за себеси.
Таа храни
разни кучиња и птици.
Овие мои зборови, исто така, се храна за кучиња
и птици.

Господи! –
Зошто живеам?
Зошто талкам сам по Родопите?
Зошто се загледувам во напуштени бунари?
И пребарувам по пештери, затрупани од луѓе?
И ме стемнува по свети места, заборавени од тебе?

Го барам патот
кон скривницата на последниот маѓепсник,
којшто заборавил да умре,
но не ја заборавил тајната на лебот.
Не на денешниот леб што се продава.
Не на вчерашниот што се фрла...
Тајната на утрешниот леб ми треба.
Лебот што се бакнува.
Лебот кој ги фаќа за рака децата
и ги враќа дома.

1999

На Тома Марков

Знам дека е тоа сон.
Знам дека сега
би требало да ја мрднам
раката. Да го прогонам. И да земам
лек за смирување... Но

не можам.

Место мене,
ноќната ламба се раздвижува.
Се видоизменува
и станува ѕвезден брод,
и од него
слегуваат човечиња да ме земат,
како да сум нивниот лек за смирување.

Се разбира, не целиот.
Мојата цел,
мојата оска,
мојата неспокојна самоцелност –
таквите работи не им се потребни.
Тие доаѓаат од мојата душа да истргнат
само една претпоставена голушка.
Една мала ампула, скриена
под пакувањето од блескавото сознание.
Но под него...
Нешто таинствено се случува.
Човечињата бегаат во ужас.
Но бродот го нема.
Слушам локање... О, Господи! –
Мачката пие од мојата чаша вода.

Ти благодарам, Спасителу!
Благодарам!
Сега
моjата рака ќе се придвижи.
Привидениjата ќе умрат от страв. А jас,
штом исчезне спокоjството,
Ќе треба да проголтам дел од себеси...

- Можеш и од водата да пивнеш – вели мачката.
Зашто jас сум само спомен
за твоjата некогашна мачка Симо.

Ако не веруваш,
ако се сомневаш,
сети се на Антоан,
сети се на Лавоазие.
Спомни си како jа истражуваше водата
и место златна рипка го фати
законот, според кого ништо
не се создава, ниту се губи,
туку само се видоизменува...

Потем
сети се на гилотината, каде што
самиот Лавоазие
jа загуби своjата глава.
Adieu, mon cher! Adieu!
Маjкати рече да не се плашиш.
Ти нема да умреш во туѓина.
Варди се од вода и од слава.
Во ова ужасно време на видопредавници,
спротивно на законите –
создаваj!

2001

На Александар Тејлор

Да слушаш стихови на непознат јазик –
навистина тоа потсетува
на паранормалните појави,
на контактите со небитието,
а цртањето пејзаж
отаде маглата,
готова да ти рече: „О, не е тоа!
Сосема, сосема не е тоа...”

Во квартот има некаква труба
која ги пее пророштвата на ветрот
низ олуците.
Не трескање на ламарина. Не фучење.
Туку музика.
Мелодија.
Молебен.
Излегувам сам среде ноќ да ја барам,
да ја докоснам магијата.
Но таа одеднаш молкнува.
- Не плаши се! –
и велам. –
Не ме интересира
какви безумства шириш,
туку како го правиш тоа...

Ласло Наг* на пример,
кога Господ ќе му подареше добро настроение
и алкохол без прекин,
преведуваше бугарски народни песни.
„Дилмано-дилберо" и тн.
тој го разбираше како:
„Сокол слета на моето рамо."
Макар што беше куц,
му се присакуваше да лета,
а не да сее.

Во детските години
го беше удрил некој коњ
следните возрасти се плашеа да му дојдат.
И тој остануваше едно големо дете.
Потоа - едно огромно дете.
Потоа - едно старо дете.
Не паметам на каков јазик говоревме
толку долго со Лаци. Потоа
крилатиот коњ дојде да си го земе.

А вчера дојде Мануел Муњос Идалго**.
И масата, откупена за вечни времиња,
се исполни со восклици од Кастиља.
Само чашите гледаа со празен поглед,
кога Маноле рече:
- Дојдов да ве предупредам,
дека калапот, од којшто нè правеа, се скрши
и повеќе нема да прават
такви како нас.
Со предметите треба да зборуваш
на нивниот кршлив јазик. Не вообразувај си
дека тие го разбираат твојот.
Ако најдеш начин, покажи им,
дека ги испитуваш, како што се испитува
желба или здодевност,
или ученик. Тогаш сите
деца ќе почнат да поткажуваат
со знаци и со движења на усните.
А ако доловиш еден единствен знак,
ти веќе имаш многу важен заробеник –
„Јазикот”, како што велеле на фронтот –
трага од вистина, слична
на белег од крило на небото.
Веднаш тргни! Но запомни –
само лагата е слична на праведноста.

И така, поучен од своето куче,
самиот го загризувам своjот повод.
Тоа значи дека сакам да излезам.
И да си мислам дека самиот се водам себеси.
Сакам да излезам од овие проклети зборови,
ограбени од политичарите,
излигавени од поетите,
што засмрдуваат на клевета.
Сакам да излезам од нив.
И да те сакам безгласно.
И да трчам по она поле.
Да ги прескокнувам магнетните линии.
Да ги надушувам половите
и да гледам
како мравките влечат семантички семиња.
Народот не ги сака инсектите што пеат.
Народот ги сака мравките од басните.
И тие ме побиваат, зашто
Светот е семантички знак,
коjшто не може да се изговори.

* Ласло Наѓ - унгарски поет
** Мануел Муњос Идалго - шпански поет

2003

І.
Си најдов куќа,
постара од вселената.
И веднаш дојдоа мајстори.
Си купил –
рекоа,
скапа грижа.
Всушност, староста е непоправлива.
Најдобро е да се урне
и од малтерот
да се направи
нешто сосема ново,
како што велеа последните водачи.
Но ти не изгледаш решителен,
така што - прави ремонт.

Реков: Ќе помислам.

ІІ.
Цела ноќ свети ламбата.
Можам да мислам и во темно.
Но, убаво ми е да гледам
ако залезот се гушнува во мене,
а наутро -
како излегува на прсти.
И, јас се правам дека не слушам.

ІІІ.
Собата наликува на фенер,
а јас,
можеби,
на фитил што догорува.
Пепел од светлина.
Ноќни суштества се удираат
во моите стаклени ѕидови.
Првнуваат огромни пеперуги
со зацрвенети очи на крилата.
Ти си истиот - велат тие,
само што имаш крила на очите.

IV.
А наутро ме будат птиците.
Нивните клунчиња клукаат
тивка судбина.
Всушност, појадуваат со пеперугите,
залепени по стаклата.
Потоа ми велат:
Внимавај со мајсторите!
Се стискаат да поправаат,
затоа што има легенда –
во темелите на овој дом
е скриено богатството
на мртвиот караван.

V.
Кој ли демон ја пуштил гласината
дека во темелите на овој свет
има имот
од самородена среќа?

Не мислам на сфингите,
на светите пехари,
на светите плочи
и на алхемиските магии...
Но нели сепак
карванот на времето
е натоварен со тајни?

VI.
Но, бидејќи ми е срам да молам,
заколнувам:
Бидете многу претпазливи
со мајсторите,
коишто предлагаат
да го поправат нашиот свет!

2005

На Силија и Џек

1.
Деветтиот бран ме исфрли
на островот Акел.
Наоколу карпите тлеат
како парчиња згура
од северната светлина.
Магични поточиња
од ништото се стечуваат
и се слеваат.
И водопадите на Дјуканела
залајуваат - кучиња измислени
од Хајнрих *.

Се разбира, јас мислам за
разделбата. И „пијам”,
за да ги држам својата душа и телото
одделно”.
(Тоа во наводниците го рекол
Оскар Ваjлд**.)

Инаку
сé е
просто и осамено.
И облаците се тивки.
Кога
Господ ги пишува спомените.
Покаjан гавол молњите му ги остри.
И јас бавно станувам остров.
Според камбаната тоа е невозможно.
Но во Конемар пеат песничка,
според која
по патот на северозапад
се случуваат бавни нешта.

2.
Чудно скромниот
дом на Нобеловиот лауреат
е престорен
во творечки дом за чудаци,
за несреќници, коишто пишуваат спомени
и пијат „Пади”***.

Цела ноќ дождот се враќа
да чука по прозорците
како пијаница.

Кријам дека ми е студено.
Но
Џек Харт**** - пратеникот на птиците,
излегува и се враќа со кофа тресет.
Огништето светнува
со мирис на слад.

Велат дека клаустрофобијата
била болест на поетите.
Таа ме фаќа
при помислата на Германецот,
заклучен во себеси.
Потоа ми станува тесно
внатре во мене.
Следната ограда е од бодликава жица.
Таа пак е опфатена од густи грмушки
со црвени цветчиња,
наречени Христови солзи...
И покрај тоа,
или можеби точно поради тоа,
сé успеало да избега,
сé што
некогаш имало
некакво значење.

Сега се чувствувам толку хартиен,
што пишувам врз себеси,
непокајан и
со неизострени молњи.

3.
Се враќам во Даблин
како паднат од небото.
Што си правел таму, по гаволите?!
Даблинските оџаци
се подредени
како усни хармоники,
како латински библиотеки
или руски „каќуши”.
Всушност, можеби се чешли
за чешлање на дождовни облаци.
Но не се плашат
и си вообразуваат,
дека се мистични крошни.
- Господи! -
велат тие. -
Колку сме мал народ,
а колку многу властелини станавме!
И можеби се во право.

Ако падне ѕвезда –
и дошло за паѓање.
Ако падне водач –
голема смеа ќе падне.
Но ако падне оџак! –
Тоа е прокоба
за целото здание
кое што веќе се исполнува со чад.
И сите се зафаќаат одново да го кренат оџакот –
круната на огнот,
трибината на гавранот.
И Господ ќе го крене носот одново
од поматениот екран.
Да го исклучи компјутерот.
И да заклучи:
За сé има време.
Време за спомени.
И време за „ноќна шапка”.
И се слуша клокотење:

Добра ноќ, светлино.
Збогум, Господи!

* Хајнрих Бел - германски писател
** Оскар Вајлд - ирски писател
***„Пади” - марка ирско виски
**** Џек Харт - ирски писател

2005

Речиси како Сизиф*
и сосема како себеси,
го поткревам каменот.
Заоблен како облак.
Темен како татнеж.
А каква тишина царува!
Под каменот спие Злото,
извиткана стоногалка –
Црна галаксија со главата
на перница од мартинка...
Ако некој ме гледа,
сигурно недоумува.
Треба да смислам нешто разбирливо,
за да ме пофали џуџето:
- Добро!
Ти пак си наш...

Го поткревам каменот,
за да го скријам под него времето -
времето што го украдов.
- А од каде може
да се украде време?
- Ќе ти одговорам, се разбира –
од себеси.
Само од себеси.
Најлесно од својот сон.
Најтешко од својот труд.
- И зошто треба да крадеш?...
И тоа од себеси...
И тоа време!
-За да и подарам на Љубовта
нешто само мое.
-А таа? Што вели таа?
-Таа ми рече дека не може да прими
толку скап подарок.
Не би сакала да се чувствува
должна... Да се обврзува...
И така натаму.

Јас jа определив цената на времето
според болката на разделбата.
„Времето е пари" -
за мене тоа е само
една поговорка,
распространувана
од легендарниот Франклин**.
Но кога разбрав,
дека така мислат сите,
кога го видов
моjот подарок - исушен
букет, заборавен
без вода,
решив да го вратам
времето таму каде
што си било - во мене. Тогаш
украденото време се насмевна:
Сé се враќа, момче мое –
одлетаната ластовица,
блудниот син,
украдениот коњ,
изгубената надеж...
Сé се враќа, момче мое,
само времето,
само времето
никогаш не се враќа!

И ете
интелигентниот метален апарат
чекори по пустината на Марс.
Бара вода.
Јас речиси и не сум жеден.
Но и јас
нешто барам.
Барам соодветно место.
И погледнувам со едното око
што прави оној - металниот.
Таму сé е во камења.
Зошто не се сети
еден да поткрене и тој?
И што ќе се случи
ако под него
одново блесне мартинка!?
Што ли?
Ќе си речам:
Еве вистинско место
да ги затворам очите.

*Сизиф – митолошки херој, ја надитрил смртта
**Бенџамин Франклин - американски научник и општественик

2005

Со залезот се договоривме
да не се гледаме в очи,
додека времето лета
и ние заедно со него летаме.

Со сликарката се договоривме
таа да оглувува,
а јас да ослепувам.
Така
можеби најпосле
двајцата ќе правиме едно.
Како во љубовните аксиоми,
кои не се докажуваат,
а се примаат без збор.

Затоа те бакнувам, небо што се приближуваш.
И вас, пркнати нови хоризонти,
побледени од перспективата.

И јас се дрзнував, кога
мајка ми ме дрпаше
и ме бакнуваше пред луѓето,
чувствувајќи дека ме губи.

Младоста не ги почитува сличните чувства,
неизгубеното здравје,
неспечалената вистина.
Младоста ги претпочита
измислиците
и љубовта.

И ете, во розова омарнина
пристаништето на добро измислениот Ефес*
е без луѓе.
Морнарите се во јавната куќа.
Трговците се надлажуваат на пазарот.
И политичарите се караат
по заедничкиот полноќен пир.
Но ластовиците прелетуваат сé пониско,
што навестува скорешна бура,
искршени гранки,
гнезда што паѓаат и вселени.
Од Ефес до самата Александрија
ја-ја-ја... јаболка.
Јаболка на раздорот.

Што брбориш, старецу?
Какви се тие твои очи?
Зошто ти простил Василиј Втори?
Точно тебе?
Ете, планината
носи небо, принесува полза.
Зошто таа нема очи,
а не пак ти?
Се обидувам да возвратам,
дека планината има езера.

Колку оригинално!
Сакаш ли очите да ти ги престорам во езера,
од кои ќе истекуваат горчливи поточиња?
И тогаш да те прашаме:
Што гледаш? А?
Jа гледам.
Ја гледам пустината,
глобална и заветена.
Но што прават таму дечињата,
Израиловите, богоизбраните?

Градиме ѕид без храм,
бескраен ѕид градиме,
нов ѕид на плачот.
Ѕид на новото липање...

Очи, не збогуваjте се
со овоj очевиден свет
и овоj неевклидовски простор!
Зашто се чувствувам како писмо,
скриено во пукнатините
меѓу камењата на ѕидот.
Очи, не збогуваjте се!
Зашто веќе сум напишан,
но се уште не сум прочитан.

* Ефес - антички град кај Анталија, Турција

2005

Сношти врнеше златен дожд.
Се уште мириса на Бог.

Пустее постелата на есента,
расфрлана од страстите.

Жените се погледнуваат озарени.
Но
не знаат која е Данаја.

2009

На син ми

Возам бавно
по ноќниот пат.
Не затоа што не го познавам.
Напротив,
ги помнам неговите опасни свиоци.

Возам бавно,
затоа што
мојата душа сака опасности,
но не сака свиоци.

Бавно...
Светлата се провираат
низ раскрилени дрвја –
ангели-чувари,
надвиснати над мене.
И ненадејно тие
или некој друг,
уплашен дека ќе заспијам
пушта музика.
Одекнуваат ерихонските труби.
Ги уриваат моите ѕидови.
Од каде знаат дека ми се допаѓа
„Хотел Калифорнија“?
Можам ли да си изнајмам соба во песната?
Веќе е доцна да ја прашувам
занемената камбана,
угаснатата свеќа.
Гитарите веќе се исповедаа.
Колата веќе запре по навика
пред чешмата којашто ја нарекуваа наша.
Сега месечевиот коњ
пие вода
од каменото корито.
Вселената мириса на бор и смола –
наркотик за призраци и вештици.
Опасно е да му ја бараш смислата на овој свет -
телесните страсти,
храмот на недовршената душа.
Онаа жолта светлина во далечината -
тоа е влез во
весело прифатилиште за сиромаси.
Таму се прави последната љубов.
Се нарекуваат први пријатели
и пијат вино од 1935-та.

Јас пијам моќна вода
од мојата чешма
и си го плискам лицето,
за да проверам дека не избегало.
Никаков Ѕвер,
никаква Таа,
никаков Капетан
не можат да ми забранат.
Овој лавиринт е мој.
Тој има многу излези,
но веќе нема влез.

2013